Sáng ngày 16/8/QM(30/9/2023 tại lăng ông Ngư.Hội đồng làng cùng ban cúng tế đã tổ chức buổi tế lễ kị Ngài và tam niên đáo lệ.

Thành phần tham dự: Chính quyền địa phương các cấp; Đồn biên phòng ; Các thôn  ;   Đại diện hai tôn giáo  ;Các vạn và các phường cùng các chủ thuyền và một số thành phần khác.

Về phía làng gồm các quan viên chức sắc tân và cựu thành phần cũng tham dự đầy đủ.

Theo truyền lệ hằng năm, cứ vào ngày 16/8/Âm lịch là làng lo việc tế lễ kỵ Ngài .Mục đích là cầu cho mưa thuận gió hòa, bà con được mùa bội thu, Quốc thái dân an.

380F7A03-F63F-450E-9337-4B7A0F5FBAC0 (bấm vào xem videos )A554B3DF-69C4-43A7-A16C-BF36760848D8
Nói đến nghề đi biển, nghề đánh cá của ngư dân ven biển miền Trung không thể không nói đến cá ông – loài cá mà ngư dân thờ cúng chính là cá heo, cá voi với nhiều loài khác nhau. Tùy theo loại lớn nhỏ mà phân biệt cá ông thành những tên gọi như ông Nhồng, ông Lúc, ông Ngài. Cá ông là linh vật đối với ngư dân, được bà con tôn thờ là vị cứu tinh trong những lúc nguy nan.


Cá Ông là linh vật được tôn thờ trong đời sống văn hóa miền biển Việt Nam
Trong tâm thức của ngư dân, cá ông là thần Nam Hải luôn bảo vệ, nâng đỡ họ trước sóng gió, uy lực của đại dương. Cá ông có mặt khắp nơi trên biển bao la. Những ngày trời yên biển lặng, cá ông chào đón những chiếc thuyền ra khơi một cách hồ hởi như đón người thân trở về nhà. Đàn cá ông lướt theo mạn thuyền vừa phun nước vừa quẩy đuôi, ngoác mỏ nghịch ngợm như cố diễn trò trên biển. Khi nào những chiếc thuyền của ngư dân tăng tốc thì lập tức cá ông “biết ý” khởi đầu cuộc đua trên biển. Dù cho công suất lớn đến mấy, bao giờ cá ông cũng thắng cuộc thi tăng tốc với thuyền của ngư dân. Còn những lúc gió bão, thuyền chao đảo, ngả nghiêng trên đầu sóng, chỉ cần vái gọi, cá ông xuất hiện ngay, đưa tấm thân khổng lồ dìu dắt chiếc thuyền đang gặp nạn vào bờ an toàn. Vì thế, ngư dân mang ơn cá ông cứu mạng, giữ thuyền, duy trì mưu sinh nghề biển ngàn đời.

Vào triều Nguyễn , làng An Bằng chúng ta được sắc phong thờ Nam Hải Đại Vương( Cá Ngài).



Cá Ông sau khi chết được nhân dân đưa vào bờ lập đàn cúng tế trước khi chôn cấtLễ
Ngư dân tin vào sự hiển linh của cá ông. Là vị thần ở biển cả nên ngư dân tự bao đời không đánh bắt cá ông, khi cá ông chết họ thường cúng bái và chôn cất tử tế. Một con cá voi dạt vào bờ thường chưa chết hẳn, ngư dân gọi là ông “lụy”. Người ta dìu cá ra khỏi mép sóng thử xem nếu cá còn sức thì có thể bơi ra biển sống tiếp, còn khi ông đuối sức, muốn chia lìa biển khơi thì họ đưa hẳn vào bờ. Người ta đào một cái hố trên bãi cát và dẫn nước biển vào để cá voi sống tiếp. Chừng nào cá voi “hấp hối”, tắt thở hẳn mới đưa vào bìa làng để làm lễ tang. Người ta lập đàn cúng tế cá ông linh đình trước khi chôn cất. Chiêng trống rộn vang tiễn biệt cá voi về với đại dương .

99CBDD34-08B7-42A2-88EC-5A0CA298792B( xem video tại đây)
Tín ngưỡng thờ cá voi là nét đặc biệt trong đời sống tâm linh của ngư dân miền duyên hải, đặc biệt là vùng biển miền Trung. Lễ cúng cá ông và lễ hội cầu ngư là nét đẹp trong phong tục, tập quán của ngư dân miền biển. Trong lễ hội đó, người ta tôn vinh nghề đi biển, cầu mong gió lặng sóng yên, mỗi lần ra khơi cá được đầy khoang. Đây là lúc họ biểu diễn các môn thể thao truyền thống của ngư dân như đua thuyền, bơi lội, lắc thúng và diễn xướng các làn điệu dân gian như hò đưa linh, hát múa bã trạo… Lễ hội, tín ngưỡng thờ cúng cá ông cũng là một phần của di sản văn hóa biển được ngư dân sáng tạo nên trong cuộc sống gắn bó với đại dương.
Thực hiện:Thanh An,Lại Nhật Tường, Tôn Tôn, Sơn Trần.

Biên tập: Lê Bát