Dân làng An Bằng chuyên sống về nghề biển, có một nền văn hóa truyền thống tâm linh, mang tính bản sắc văn hóa dân tộc lâu đời.  Vì vậy, hàng năm đã có nhiều lễ hội diễn ra trên quê hương làng An Bằng, cụ thể như: Lễ Cầu An đầu năm, Lễ Trí Phao (gọi lễ xuống mùa cá), Lễ Khai Khe, Lễ Âm Hồn, Lễ Đua Lệ Cầu Ngư, Lễ Tế Thu, Lễ Tảo Mộ, Lễ Kỵ Ngài (Ông Ngư), Lễ Đông Chí, Lễ Tam Tiết Nhật (3 ngày Tết).  Các lễ nói trên đều được đưa vào lễ truyền thống và lễ hội của làng, không có một lễ nào bỏ qua.  Đặc biệt, lễ hội đua thuyền được đưa lên hàng đầu, vì có lẽ nó chỉ xảy ra ba năm một lần.  Mục đích của lễ hội đua thuyền là để cầu ngư, cầu cho mưa thuận gió hòa, trời êm biển lặng, làm ăn phát đạt, quốc thái dân an, quê hương giàu đẹp.  Bởi vậy dù gặp phải bất cứ hoàn cảnh nào, thuận lợi hoặc khó khăn, Lễ đáo lệ đua vẫn được tổ chức đúng kỳ hạn theo truyền thống của làng.  Năm nay, làng An Bằng sẽ tổ chức Lễ Đua Lệ Cầu Ngư lần thứ 123 vào ngày 12 tháng 5 Âm Lịch, tức ngày 9 tháng 6 năm 2014.

Làng An bằng, nằm dọc theo miền duyên hải, trung tâm giữa các cửa biển Thuận An và Tư Hiền, đã mang nhiều dấu ấn trong lịch sử của nước Việt Nam nói chung và tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng.  Cách đây 443 năm (1571) vào thế kỷ XVI (16), có 4 họ khai canh: Nguyễn, Trần, Huỳnh, Trương, từ Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tỉnh, theo cuộc Nam tiến của Chúa Nguyễn Hoàng, đã chọn vùng đất nầy để sinh cơ lập nghiệp.  Chủ yếu nghề biển là nghề chính.  Qua đó, các họ khai khẩn và các họ tiếp tục đến sau, gọi là Thập Nhị Tôn Phái, đã cùng nhau qui tụ đoàn kết xây dựng nên làng An Bằng ngày nay, đến bây giờ đã có 45 họ tộc.

Ngay từ buổi ban sơ, Tổ tiên làng An Bằng đã vật lộn với muôn vàn sóng gió, đối chọi với bao thiên tai dịch họa, dãi nắng dầm mưa, ngày đêm trên biển cả, để làm kế sinh nhai chính, hầu đổi lấy miếng cơm manh áo để duy trì cuộc sống.  Tổ tiên An Bằng đã bằng một nắng hai sương, cần cù, khai phá vùng đất bạch sa, biến thành vùng đất màu mỡ để trồng khoai, sắn trợ đói khi mất mùa do biển động quanh năm.  Trồng thêm cây xanh để tạo môi trường sinh thái, tô đẹp cho quê hương ngày càng khởi sắc, phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa tốt đẹp của tổ tiên, của tiền nhân để lại, đồng thời lưu truyền cho con cháu mai hậu.

(Đua 2011, Hình: Tâm Huỳnh – An Bằng Hội Tụ)

Trong các lễ hội của làng, Lễ hội đua thuyền, truyền thống mang nét đặc trưng bản sắc dân tộc được đưa lên hàng đầu; hơn các lễ hội khác, Lễ Đua Thuyền được tổ chức 3 năm một lần vào mùa hè trung tuần tháng năm Âm lịch của các năm Tý, Ngọ, Mẹo, Dậu.  Bô Lão trong làng chọn những ngày trời êm biển lặng, để tổ chức lễ hội đua thuyền cầu Ngư, cầu quốc thái dân an, cầu cho dân làng ra khơi vào lộng, được mưa thuận gió hòa, thuyền ắp đầy cá.

Lễ hội cầu Ngư còn thể hiện tinh thần rèn luyện thể dục, thể thao.  Đây cũng là dịp con dân trong làng vì kế sinh nhai đi làm ăn sinh sống xa quê hương xứ sở, được hội tụ về tham dự, để “ôn cố tri tân”, gặp gỡ, thăm hỏi nhau trong tình làng, nghĩa xóm sau những năm xa cách, tăng thêm tinh thần đoàn kết, để cùng nhau xây dựng quê hương ngày càng tươi đẹp.

Lễ hội cầu Ngư truyền thống là bản sắc văn hóa dân tộc nói chung và Lễ hội truyền thống của giang sơn gấm vóc làng An Bằng nói riêng, được hình thành từ khi lập làng và đã duy trì cho đến hôm nay.  Trải qua hàng trăm năm lịch sử của đất nước nói chung, của làng An Bằng nói riêng đã có nhiều thăng trầm biến đổi.  Quê hương An Bằng, có những lúc thái bình yên ổn, nhưng cũng có thời kỳ chiến tranh bom đạn tàn phá, gây nên cảnh người mất, nhà tan, cửa nát, nhân dân ly tán.  Nhưng lễ đua truyền thống vẫn được duy trì phát triển.  Cụ thể là vào năm 1945 do chiến tranh tàu Pháp bắn đạn pháo vào làng, ban ngày đua thuyền không được, nên tổ chức đua ban đêm, bằng cách đẩy thuyền xuống biển rồi chèo lên, lấy lệ.  Lễ hội đua thuyền đáo lệ cầu Ngư không thể bỏ qua được.  Theo sử sách, làng An Bằng đã có hơn 500 năm vào thế kỷ thứ 15. Nhưng lễ hội đua thuyền diễn ra cách đây 369 năm tức là vào năm 1645.  Tính lễ hội lần này (2014) là lần thứ 123.

Sự nối tiếp ấy khẳng định rằng An Bằng là một ngôi làng luôn bảo tồn và phát huy truyền thống mang tính lịch sử văn hóa lâu đời của quê hương.  Điều này đã bộc lộ ra nơi bản chất của cong người An Bằng.  Người An Bằng luôn ghi nhớ công ơn trời biển của tổ tiên, các vị tiền bối hậu hiền đã dày công vun xới và tạo dựng sự nghiệp để lại cho con cháu thừa hưởng đến ngày hôm nay, và mãi mãi sau này.

Boat Racing Festival – An Bang Village

According to history, An Bang village was founded more than 500 years ago, but not until 1645 had the boat racing festival actually started.  This year’s festival (2014) marks the 123rd time.

The An Bang Villagers’ main occupation is fishing.  There are many long preserved annual festivals, namely: Lễ Cầu An Đầu Năm (New Year’s Peace Praying Occasion),  Lễ Trí Phao (Bouys Throwing Festival or Beginning of Fish Season), Lễ Khai Khe (Creek Opening Festival),  Lễ Âm Hồn (Offering Ceremony to the Wandering Deaths), Lễ Tế Thu (Autumn Festival), Lễ Tảo Mộ (Tombs Cleaning Ceremony), Lễ Kỵ Ngài (Ancestry Fish Ceremony), Lễ Đông Chí (Winter Welcoming Cerebration), Lễ Tam Tiết Nhật (3 Days of New Year Celebration).  The above occasions are included in traditional ceremonies and festivals of the village that have not been skipped to this date.  In particular, because the Boat Racing Festival only happens once every three years, it is uniquely put on top.  The purpose of this festival is for the fishermen to conquer difficulties,  pray for good weather, calm sea, prosperity, national security,  and prosperous homeland.  So despite encountering any circumstances, whether favorably or unfavorably,  the Boat Racing Festival still held on time in accordance with the tradition of the village.  This year, An Bang village will celebrate its 123^rd  Boat Racing Festival on June 9, 2014 (or May 12^th Lunar Calendar).

An Bang Village, located along the coast, between Thuan An and Tu Hien, has brought many imprints in the history of Vietnam in general and in particular the province of Thua Thien Hue. Some 443 years ago (1571) in the sixteenth century (16), the founding fathers: Nguyen, Tran, Huynh, Truong from Thanh Hoa, Nghe An, Ha Tinh, who came with Lord Nguyen Hoang to the south.  They stopped by and founded this land to establish industrial premises.  Fishing is the main occupation at first.  Thereafter, more people came to this land and formed the first generation of An Bang, who called themselves the Twelve Clans, or Thap Nhi Ton Phai.  Today, as An Bang continues to be the preferred land, there are a total of 45 clans.

Right from the very beginning, An Bang village ancestors struggled with numerous waves, endured natural disasters, but spending both day and night at sea, to the livelihoods, mostly in exchange for pieces of rice and clothes to sustain life.  An Bang ancestors discounted all adversities to convert this white-sand village into fertile lands for growing potatoes, cassava harvests in preparation for the winter.  They planted more trees to create an ecological environment, beautify the increasingly prosperous homeland, and tradition.  The transparent cultural identity of An Bang ancestors has handed down to this generation.

In village festivals, boat racing festival, featuring traditional ethnic identity is given top priority over other festivals.  Boat Racing Festival is held every 3 years in the mid-summer months of Lunar years of Rat, Horse, Cat, Rooster.  Village elders select a clear day to organize a boat race festival for fishermen.

Boat Racing Festival also captures the spirit of physical training and sports.  This is an opportunity for the people in the village livelihoods and those living abroad to come back and visit each other in the village in an attempt to build an increasingly beautiful homeland.

Boat Racing Festival is the traditional cultural identity of the nation in general and the traditional festival of An Bang village in particular.  It is formed from the village, which has been maintained up until today.  Over hundreds of years of history, An Bang village has had many ups and downs.  There are times when the country was at peace, but there were also wartime bombs, causing major losses to the village and the people.  However, this traditional racing festival is still maintained.  Specifically, in 1945, the French warships fired artillery shells into the village.  Still, this festival was organized at night, by pushing the boat into the water and rowed up, just to take practice. Boat Racing Festival is so important that it can not be ignored by the fishermen.  According to history, An Bang village was founded more than 500 years ago, but not until 1645 had the boat racing festival actually started.  This year’s festival (2014) marks the 123^rd time.

The practice confirms that An Bang village has always preserved its tradition and historical culture of the ancient homeland.  This also reveals the essence An Bang. An Bang people always remember the great merit of their ancestors, whose elders had fought to cultivate and build the foundation of good nature to their children to inherit today, and forever after.

Tài Liệu: Văn Tiến Nhị (source: Van Tien Nhi)

(Xin gởi tin tức, bài viết về: anbangeditor@gmail.com)